Kinderen hebben recht op contact met hun vader en
moeder. Met allebei. Dit is zo omdat het in de wet staat, in de Spaanse wet, in
de Nederlandse wet, in Internationale verdragen... En dit is volgens vrijwel
alle psychologen en pedagogen ook het beste voor het kind. Maar helaas werken
ouders lang niet altijd mee aan een goed contact tussen ouders en kind. Na veel
echtscheidingen zijn de kinderen slachtoffer van de conflicten tussen de
ouders, waardoor soepel contact onmogelijk lijkt. Soms staat een van de ouders het
contact met de andere niet toe; soms zal de ene ouder er alles aan doen om de
ander te dwarsbomen. De benadeelde ouder kan dan via de rechter zijn of haar gelijk
proberen te halen. Dit zijn echter slopende en langdurige procedures. Het gaat
immers om iets ongrijpbaars als het contact van de kinderen met de ouder. De
ouder bij wie de kinderen wonen heeft veel feitelijke macht.
Als we deze toch al moeilijke situatie ook nog in
een internationale context zetten, zijn de kansen op een goede afloop nog
kleiner, en de noodzaak van goed juridisch advies nog belangrijker.
Laten we een gebruikelijke zaak onder de loep
nemen. De rechter heeft voorzieningen vastgelegd, waarin bepaald is dat de ene
ouder met de kinderen in het ene land woont, en de in een ander land wonende ouder
recht heeft op een bezoekregeling. De bezoekregeling wordt niet nagekomen. We
bekijken alleen de casus binnen de
landen van de Europese Unie, al zijn bepaalde normen ook geldig voor landen
buiten Europa.
Uitvoeren
van een buitenlands vonnis
Als de ene ouder weigert de kinderen in de
vakantie naar de ander te laten gaan, kan deze proberen het vonnis waar de
bezoekregeling in staat te laten uitvoeren in het land waar de kinderen
woonachtig zijn (en waar de niet-nakoming dus plaatsvindt). Dankzij de Europese
wetgeving kan dit vrij snel. Met het gelegaliseerde en vertaalde vonnis en de
benodigde certificaten die door de rechtbank van oorsprong worden afgegeven,
kan de benadeelde ouder het vonnis laten uitvoeren in het land waar de kinderen
wonen.
De rechtbanken in Europa kunnen niet anders dan
het vonnis uitvoeren. Er zal niet alsnog inhoudelijk naar de zaak worden
gekeken, en zelfs als er beroep wordt aangetekend, zal de uitvoering door
moeten gaan.
Hoe de uitvoering in de praktijk uitloopt, is per
land verschillend. In sommige landen wordt de politie eerder ingeschakeld dan
in andere landen. Spanje is over het algemeen terughoudend met de inschakeling
van de politie als het kinderzaken betreft.
Verdrag
van Den Haag
De Haagse Conventie over de burgerlijke aspecten
van internationale kinderontvoering, van 1980, biedt naast de juridische
middelen om kinderontvoering te voorkomen of terug te draaien ook maatregelen
ter uitvoering van de bezoekregelingen. De Conventie kan worden ingezet via de
Centrale Autoriteit in het land waar de benadeelde ouder woont, die contact op
zal nemen met de Centrale Autoriteit van het land waar de kinderen wonen.
Ook kan de benadeelde ouder direct een beroep
doen op het Haagse verdrag. Hoe deze procedure in zijn werk gaat, is per land
verschillend. In Spanje is het een spoedprocedure, waarbij juridische bijstand
van een advocaat verplicht is.
Keuze
tussen verschillende procedures
Welke procedure te volgen zal afhangen van de
concrete situaties. In bepaalde gevallen en afhankelijk van het betrokken land,
kan het raadzaam zijn de Centrale Autoriteit in te schakelen. Bij andere zaken
kan het sneller en effectiever zijn over te gaan tot directe uitvoering.
Echter, de enige personen die het recht van de
kinderen op beide ouders kunnen waarborgen zijn de ouders zelf.
